Tiêu chuẩn độ nhám bề mặt

Độ nhám bề mặt là gì?

Độ nhám bề mặt hay còn được gọi là độ bóng bề mặt. Sau khi gia công, hầu hết bề mặt chi tiết nhìn có vẻ sáng bóng nhưng thực chất lại công không bằng phẳng một cách lý tưởng mà vẫn có những mấp mô.

Những hình học mấp mô trên bề mặt này là kết quả của quá trình biến dạng dẻo của lớp vật liệu trên bề mặt chi tiết gia công sau quá trình cắt gọt lớp kim loại và rất nhiều nguyên nhân khác.

Độ nhám, hay độ nhẵn bóng bề mặt thường được đánh giá qua 2 chỉ tiêu sau:

1. Sai lệch trung bình Ra
2. Chiều cao nhấp nhô Rz

+Sai lệch trung bình số học của profile Ra, được đo bằng µm.

Là trung bình số học các giá trị tuyệt đối của profile (hi) trong khoảng chiều dài chuẩn (L).

Chú ý: Chỉ tiêu Ra thường dùng để đánh giá độ nhám bề mặt cấp 5 đến cấp 11.

+ Chiều cao trung bình của profile Rz, cũng được đo bằng µm.

Là trị số trung bình của tổng các giá trị tuyệt đối của chiêu cao 5 đỉnh cao nhất (ti) và chiều sâu của 5 đáy thấp nhất (ki) của profile trong khoảng chiều dài chuẩn (L).

Chú ý: Chỉ tiêu Rz thường dùng để đánh giá độ nhám bề mặt cấp 1 đến cấp 5 và cấp 13, 14.

Tiêu chuẩn Việt Nam chia độ nhẵn bề mặt ra làm 14 cấp độ.

Trong đó cấp 14 là cao nhất (bề mặt nhẵn bóng nhất) như bảng sau đây:

Bảng 1: Các cấp độ nhẵn bề mặt

Bạn cũng có thể lưu tiêu chuẩn dưới hình ảnh để tra cứu sau:

Các thuật ngữ về tiêu chuẩn độ nhám bề mặt bạn nên biết:

Độ chính xác gia công: là mức độ chính xác đạt được sau khi gia công so với yêu cầu ban đầu trong thiết kế mà bạn mong muốn.

Trong thực tế độ chính xác gia công được biểu thị bằng các sai số về kích thước, sai lệch về hình dáng hình học, sai lệch về vị trí tương đối giữa các yếu tố hình học của chi tiết được biểu thị bằng dung sai.

Độ chính xác gia công còn phần nào được thể hiện ở hình dáng hình học lớp tế vi trên bề mặt của chi tiết. Đó là độ bóng hay độ nhẵn bề mặt, còn gọi là độ nhám.

Cấp chính xác: Cấp chính xác được qui định theo trị số từ nhỏ đến lớn theo mức độ chính xác kích thước.

TCVN và ISO chia ra 20 cấp chính xác khác nhau, chúng được đánh số theo thứ tự độ chính xác giảm dần là 01, 0, 1, 2, …15, 16, 17, 18. Trong đó:

– Cấp 01 ÷ cấp 1 là các cấp siêu chính xác.

– Cấp 1 ÷ cấp 5 là các cấp chính xác cao. Các cấp này áp dụng cho các chi tiết chính xác, dụng cụ đo.

– Cấp 6 ÷ cấp 11 là các cấp chính xác thường. Các cấp này áp dụng cho các mối lắp ghép.

– Cấp 12 ÷ cấp 18 là các cấp chính xác thấp. Các cấp này dùng cho các kích thước tự do (không lắp ghép).

Bảng 2. Cấp chính xác và cấp độ bóng bề mặt đạt được bằng các phương pháp gia công

Bạn cũng có thể lưu tiêu chuẩn dưới hình ảnh để tra cứu sau:

Chú ý: Cần phân biệt độ nhẵn, độ nhẵn bóng với độ bóng… độ nhẵn là độ nhấp nhô trên bề mặt, còn độ bóng là độ sáng của bề mặt, nếu bạn không mài kỹ để cho nhẵn thì sau khi đánh bóng sẽ lộ hết các vết xước trên bề mặt khi đó bề mặt có bóng nhưng không nhẵn.

Xem thêm bài viết

Tiêu chí đánh giá chất lượng bề mặt gia công CNC

Để có thêm gợi ý cải thiện chất lượng bề mặt gia công của bạn. Và nhiều kiến thức kỹ thuật về gia công CNC được chúng tôi chia sẻ tại mục Tin Tức của website này nhé.

Là một đơn vị Thiết kế-chế tạo máy tự động, dây chuyền lắp ráp, kiểm tra hàng đầu tại Việt Nam từ năm 2007 tới nay, CNC-VINA luôn đề cao chất lượng sản phẩm gia công CNC, ngay cả khi sử dụng cho các sản phẩm máy tự động của chúng tôi hay cung cấp Dịch vụ gia công CNC cho khách hàng trong và ngoài nước 

Liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ

CÔNG TY CỔ PHẦN ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ & CNC VIỆT NAM​

Hotline: 0915744664 | Email: Sales02@cncvina.com.vn